Deprem Güçlendirme Projelerinin Önemi

Ülkemiz, konumu gereği aktif deprem kuşağı üzerinde yer almaktadır. Türkiye Cumhuriyeti olarak bugüne kadar çok büyük ve üzücü depremleri tecrübe ettik. Teknoloji henüz depremin ne zaman geleceğini tam olarak bildiremese de depreme karşı alınacak önlemler konusunda bizlere önemli olanaklar sunmaktadır. Bu olanaklardan birisi de DEPREM GÜÇLENDİRME PROJE ÇALIŞMALARIDIR.

Deprem Güçlendirme çalışmaları düzenli bir sistematiğe oturtulmuştur. Öncelikle bina projeleri incelenmelidir. Binanın hasar oranı ve güçlendirilecek kısımlar rapor edilmelidir. Binanın oturtulduğu zeminin analizinin gerçekleştirilmesi ve araştırmasının yapılması oldukça önemlidir. Kolonlardaki dökülme ve azalmalar demirlerin pas durumu dikkatle incelenip kaydedilmelidir.

Var olan binalara uygulanan bir dizi testin ardından binanın güçlendirmeye uygun olup olmadığı ortaya çıkmaktadır. Yapılan testlerde binanın depremde yıkılıp yıkılmayacağı, hasar görüp görmeyeceği tespit edilmektedir. Tüm bu süreç içinde uzman bir ekiple çalışmak oldukça önemlidir. Depremde yıkılma ve zarar görme ihtimali en yüksek olan bina örnekleri; uygun zemine oturtulmayan ve eksik malzeme kullanılarak inşa edilen binalardır.

Deprem güçlendirme çalışmaları yalnızca depremde hasar görmüş binaları onarmak ve yenilemek için kullanılmaz. Olası bir depremde zarar görmesi muhtemel, yapısı bozuk binalara önleyici nitelikte deprem güçlendirme çalışmaları uygulanmaktadır. Güçlendirme çalışmalarıyla birlikte sağlıksız ve yıpranmış binalar yeni yapılmış bir binanın niteliklerini tekrardan kazanır. Güçlendirmeye uygun bir binayı yıkıp tekrardan inşa etmek para, zaman ve enerji israfına neden olacaktır.

Deprem güçlendirme çalışmaları sırasında dökülmüş yapılar kazınır, paslı yapılar temizlenir. Daha sonra paslanma önleyici malzemeler kullanılarak kaplanan materyaller monte edildikleri bölgede daha uzun süreli verimlilik sağlamaktadır. Deprem Güçlendirme çalışmalarında daha dayanıklı olduğu için sıklıkla tercih edilen karbon elyafın yanı sıra demir ve çelikte kullanılmaktadır.

Deprem Güçlendirme Projelerinin Önemi

Deprem güçlendirme çalışmalarını sürdürürken dikkat edilmesi gereken en önemli husus söz konusu binanın ihtiyaçlarının doğru ve eksiksiz bir biçimde belirlenmesidir. Şayet eksik ya da yanlış verilerle gerçekleştirilen bir güçlendirme çalışmasının binaya bir katkısı olmayacaktır. Bina analizleri ve binadan alınan numunelerin verileri kaydedildikten sonra güçlendirme çalışmalarına başlanmaktadır.

Bir binanın sağlamlığını etkileyen en önemli unsur beton kalitesidir. Günümüzde yüksek kaliteli beton kullanılsa da eski yapılar için benzer yüksek standartları söylemek maalesef mümkün değildir. Bu nedenle yapılacak çalışmalarda en önemli nokta beton kalitesinin elden geçirilmesi sayılabilir. Yapılacak deprem güçlendirme çalışmalarında beton kalitesinin yükseltilmesi gerekmektedir. Beton kalitesine ek olarak kolonların genişletilmesi ve temel derinleştirilmesi deprem güçlendirme çalışmaları sırasında uygulanabilir. Temel inşa edilirken yapılan hata ihmaller silsilesi doğrudan temel sağlamlığını etkilerken; ülkemiz adına da 1999 depremindeki üzücü tabloya şahitlik etmemize sebep olmuştur.

Kolon güçlendirmesinde çelik sıklıkla tercih edilmektedir. Çelik, yapı kolunun dik ve sağlam durmasını sağlar fakat standartların altında olan kalitesiz çelik, paslanarak sorun oluşturacağı için çelik kalitesi dikkat dilmesi gereken en önemli konulardan biri haline gelir. Deprem güçlendirme çalışmaları dahilinde binanın ihtiyacına göre çelik güçlendirme yöntemi kullanılmaktadır.

Ülkemizde yavaş yavaş adı geçmeye başlayan karbon elyaf uygulaması ise deprem güçlendirme çalışmaları adı altında uygulanan bir başka yöntemdir. Türkiye için yeni olsa da karbon elyaf yöntemi Amerika, Japonya ve Avrupa’nın birçok ülkesinde kullanılmaktadır.

Deprem güçlendirme çalışmalarıyla birlikte atlattığı depremler nedeniyle hasar görüp yıpranmış ya da olası bir deprem durumda hasar görmesi muhtemel birçok bina güvenli hale getirilmektedir.